KOT LITEWSKI

[Fred]

„Niepublikowany fragment Pana Tadeusza”
Fragment Księgi czwartej Pana Tadeusza: Dyplomatyka i łowy
powrót z polowania

Oryginał:
Tu Wojskiemu przerwał krzyk: "Wyczha!" Tuż spod koni
Smyknął szarak; już Kusy, już go Sokół goni.
Psy wzięto na obławę, wiedząc, że z powrotem
Na polu łatwo można napotkać się z kotem;
Bez smyczy szły przy koniach; gdy kota postrzegły,
Wprzód nim strzelcy poszczuli, już za nim pobiegły.
Rejent też i Asesor chcieli końmi natrzeć;
Lecz Wojski wstrzymał krzycząc: "Wara! stać i patrzeć!
Nikomu krokiem ruszyć z miejsca nie dozwolę;
Stąd widzim wszyscy dobrze, zając idzie w pole".
* * *
Cd – Ferdynand Głodzik :
Gdy psy kota dopadły, on nastroszył wąsa
na dwa charty popatrzył jak gdyby się dąsał,
chociaż bokiem zachodził, z psów oka nie spuszczał,
kot był duży, masywny, pospolity tłuszczak,
sierść miał burą i gęstą, ogon długi, twardy,
a grzbiet wygiął sprężyście jak łuk triumfalny.
Wojski binokl wydobył i otarł o sukno,
kot najeżył się, sprężył, popatrzył i fuknął
i tak jako litewskie to czynią kocury,
obu chartom odważnie pokazał pazury,
a że był on wiekowy, psy raczej młokosy,
podkuliły ogony i cofnęły nosy.
Żaden z nich nie ośmielił się sięgnąć zdobyczy,
próżno Rejent się zżyma, próżno wyczha! krzyczy,
przerażone kocurem psy dały drapaka,
cóż za pech, że trafili właśnie na tłuszczaka.
Kot litewski potrafi zwieść psy na manowce,
czynią tak koty perskie i zwykłe dachowce,
w możnych dworach litewskich het od Giedymina,
jest do kotów karmienia osobna dziewczyna,
ona z kuchni wybiera słoninki i skórki,
bierze koty na ręce, czyści im pazurki,
przy porannym udoju odwiedza mleczarnie
i świeże mleko z pianką dla swych kotów garnie.
Przez to czyste są, zdrowe, nie mają robactwa,
cieszą się poważaniem domowego ptactwa,
Czasem z jadła potrafią opróżnić psu miskę,
boją się ich pazurów nawet psy myśliwskie.
Rade swymi drogami chadzają po zmierzchu,
tak było u Sopliców, tak i u Horeszków,
w zamku opustoszałym po wielekroć razy,
kotom mleko do misek nalewał Gerwazy,
bo w domu gdzie kot zdrowy, ostre ma pazury
nie zalęgną się żadne myszy ani szczury.

* * *

cd oryginału:
.”Rejent spuścił ku piersiom zasępione czoło,
Asesor rzucał okiem, ale niewesoło,
Potem zaczęli oba słuchaczom wywodzić:
Jak ich charty bez smycza nie nawykły chodzić,
Jak kot znienacka wypadł, jak źle był poszczuty
Na roli, gdzie psom chyba trzeba by wdziać buty,” itd...